Page 16 - girişimcininelkitabı2022_final_001

0016 <<<< Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi

1.4.6. VC (Risk Sermayesi)
Risk Sermayesi (Venture Capital) bir tür özel sermaye olup, yatırımcılar tarafından uzun vadeli
büyüme potansiyeline sahip olduğuna inanılan girişimlere sağlanan bir finansman türüdür.
Risk Sermayesi genellikle hâlihazırda iyi durumda olan yatırımcılardan, yatırım bankalarından
ve benzeri finansal kuruluşlardan sağlanır. Bu tür finansman maddi olarak sağlanabileceği gibi
teknik veya idari uzmanlık şeklinde de sağlanabilir. Risk Sermayesi tipik olarak istisnai büyüme
potansiyeline sahip küçük şirketlere veya hızla büyüyen ve genişlemeye devam etmeye hazır
9
görünen şirketlere tahsis edilir .

Risk sermayesi, yatırım yapanlar açısından riskli bir yatırım olarak değerlendirilecek olsa da
ortalamanın üzerinde getiri potansiyeline sahip bir yatırım aracıdır. Sınırlı faaliyet geçmişine (iki
yıldan az) sahip olan yeni şirketler veya girişimler için risk sermayesi fonlaması, özellikle sermaye
piyasalarına, banka kredilerine veya diğer borçlanma araçlarına erişemedikleri takdirde, sermaye
artırımı için daha popüler bir kaynak haline gelmektedir.

Risk Sermayesi arayan herhangi bir işletme için ilk adım, risk sermayesi şirketine veya melek yatırımcıya düzgün bir iş planı sunmaktır. Firma veya
yatırımcı teklifle ilgileniyorsa, diğer faktörlerin yanı sıra, şirketin iş modeli, ürünleri, yönetimi ve işletme geçmişinin kapsamlı bir incelemesini içeren
gerekli özeni göstermelidir.

Risk sermayesi daha az sayıda girişime veya şirkete daha fazla para yatırma eğiliminde olduğundan, bu arka plan araştırması çok önemlidir. Birçok risk
sermayesi uzmanı, genellikle hisse senedi araştırma analistleri olarak daha önce yatırım deneyimine sahiptir ve hatta bazılarının finans konusunda
MBA derecesi vardır. Risk sermayesi profesyonelleri de belirli bir sektörde yoğunlaşma eğilimindedir. Örneğin, sağlık alanında uzmanlaşmış bir girişim
yatırımcısı, bir sağlık endüstrisi analisti olarak önceden deneyime sahip olmuş olabilir.

Durum tespiti (due diligence) tamamlandıktan sonra, firma veya yatırımcı şirketteki öz kaynak karşılığında sermaye yatırımı vadedecektir. Bu fonlar aynı
anda sağlanabilir. Firma ya da yatırımcı fon sağlanan şirkette aktif rol alır ve ek fonlar yayınlamadan önce ilerlemesini tavsiye eder ve izler.

Yatırımcı birleşme, devralma veya halka arz başlatarak şirketten ilk yatırımdan dört ile altı yıl sonra çıkar.

1.4.7. Ölçeklenen (Scale-Up) Şirketler
Scale-Up olarak adlandırılan şirketler genellikle son 3 yılda yıllık ortalama getirisi en az %20 olan ve dönem başında en az 10 çalışanı olan bir şirketlerdir. 10

Scale-up kavramı, hizmetler ve artan istihdam yoluyla toplumu büyük ölçüde etkileyen faktörlerin incelendiği Dünya Ekonomik Forumu'nun çalışması
neticesinde daha sık kullanılmaya başlanmıştır. Kavramın kullanımı genişledikçe geniş kapsamlı kuluçka merkezlerinin yanında, ülke yönetiminde söz
sahibi olan politikacılar da giderek artan bir şekilde ölçeklendirilmiş girişimlere odaklanmaktadır.

Girişimin ölçeklenmesine ilişkin gelişimi anlamak için bazı değişkenlerin incelenmesi
gereklidir. Bu değişkenler arasında girişimin hitap ettiği piyasa yapısının detaylı
araştırılması ve bu yönde tekrarlanabilir, ölçeklenebilir bir iş modeli belirlenmesi ile
aktif müşteri sayısı veya etkin erişim sayısı gibi değişkenlerin de ele alınması gereklidir.
Startup ile ölçeklendirilmiş girişim arasındaki temel fark karşılaşılan zorluklardır. Bu
zorluklar arasında tekrarlanabilir ve ölçeklenebilir bir iş modeli bulmak ile operasyonel
kontrolleri korurken zaten tanımlanmış iş modelinin büyümesinin kontrolsüz bir şekilde
gerçekleşmesidir.

9 Kaynak: https://www.investopedia.com/terms/v/venturecapital.asp
10 Kaynak: OECD Eurostat-OECD Manual on Business Demography Statistics". Eurostat-OECD.