7 Maddede Startup ve Scaleup Arasındaki Fark Nedir?

Startup ve scaleup, girişim dünyasının önemli terimlerinden biridir. İş modelinin çok net olmadığı, yüksek büyüme potansiyeli olan girişimlere startup denirken, belirsizliğin azaldığı, gelir elde edilmeye başlandığı ve ciddi büyümenin olduğu girişimlere ise scaleup denir. Peki aralarındaki farklar nelerdir?

1. Ürün pazarı 

Startup ve scaleup arasındaki en belirgin fark ürün pazarındaki yerleridir. Scaleuplar, ürün pazarında yer edinmişken; startuplar müşteri segmentasyonu, müşteri edinme maliyetleri ve ürün özellikleri üzerinde çalışır.

Başka bir ifadeyle, scaleuplar ise X TL koyup karşılığında Y TL alacaklarını bilirler. Bu netlik düzeyi, daha fazla fonu daha büyük bir ölçekte zaten yaptıklarını yapmaya güvenle yönlendirmelerine olanak tanır. Bunun tersine, startuplar çabalarından ne tür bir getiri elde edeceklerinden emin olmayabilirler. Bu nedenle, fonlarının çoğu ‘neyin işe yaradığını bulmak’ için deney yapmaya gider.

2. Finansman Aşaması

Startup ve scaleuplar büyümenin farklı aşamalarında olduklarından dolayı farklı fonlama aşamalarında bulunurlar. Startuplar, ikinci tur fonlamaya geçtiklerinde kendilerini scaleup olarak tanımlayabilirler. Pazar alanında yer edinip kâr elde eden biri kendini scaleup olarak adlandırabilir.

3. Takım Üyesi Rolleri

Şirket büyümesinin ilk aşamalarında ekip üyelerinin birden fazla rol üstlenmesi beklenen bir durum değildir. Çoğu şirket, belirli bir rol için yeterli bir beceriye sahip insanları işe alır; ancak bu kişilerin ortaya çıktıklarında diğer zorlukları da üstlenmelerini bekler. Baştan sona stratejiler, sistemler ve süreçler geliştirmek için tüm işlemlerin planına ihtiyacınız var.

Bununla birlikte, startupınız bir scaleupa geçerken, takım rollerini daraltmak önemlidir. Bu, satış ve pazarlama personelinizi iki ayrı departmana dönüştürmek veya bu departmanlardaki her bir rol için bir uzman işe almak anlamına gelse de, ölçeklendirmeler büyüme arayışında gelişmiş heyete odaklanır.

4. Riskten kaçınma

Bir şirket büyüdükçe riskten kaçınma oranı da artar. Küçük bir müşteri tabanınız, kanıtlanmamış bir ürününüz varsa yeni ve özgün bir fikir peşinde koşma ihtimaliyle karşılaştığınızda kaybedecek bir şey yoktur.

Bir startup gelen geri bildirimlere, verilere ve fikirlere yanıt olarak hızlı bir şekilde değişim gösterebilir ve risk alabilir. Scaleup şirketleri ise startuplar kadar hızlı bir değişim gösteremez ve riske giremezler.

5. Yürürlükteki Sistemler

Doğası gereği startuplar genellikle çok gevşek sisteme sahiptir. Birinin bir e-posta pazarlama kampanyasını hazırlamak, bir uygulamayı güncellemek veya müşteri e-postalarını yanıtlamak için kullandığı işlem her seferinde biraz farklı görünebilir.

Ekip üyelerine kendileri için en iyi olanı bulana kadar çeşitli süreçleri deneme fırsatı verilir. Süreç sonunda bu işlemi kolayca çoğaltılabilecek bir sistemde belgelemeleri istenir. Startuplar, scaleup olmaya geçtikçe, organize sistemler kalite kontrolünü sürdürmek ve projeleri zamanında tamamlamak için zorunlu hale gelmektedir.

6. Yönetim Hiyerarşisi

Startup bir şirket için gereken liderlik, scaleup bir şirket için gerekli olandan tamamen farklıdır. Basit bir ifadeyle, işe alınan kişi sayısı arttıkça yönetimsel sorumluluklar da artar.   10 kişilik bir ekibi yönetmek birkaç kurucu ortak ile yapılabilirken, 30 kişilik bir takımı denetlemek oldukça zahmetli olabilir. 

Bu nedenle, scaleuplar tipik olarak kurumsal yönetim deneyimine sahip yeni liderler üzerinde çalışmaktadır. Metrikleri, kotaları ve süreçleri ne kadar çok yönetici yönetirse, kurucular şirketi daha yüksek seviyelere ölçeklendirmede o kadar etkili olabilir.

7. Katılım Süreci

Son olarak scaleuplar, yeni işe alımlarda kişilerin bir tür yerleşik süreçten geçmeden önce ilk günden katkıda bulunmasını beklemiyor. Startuplarda ise ilk günlerde bir kurucu "İşte bu masanız bu da hedefleriniz. Şimdi hemen işe koyulun!" diyebilir. Ancak takım sayısı 40'a yaklaştığında bu yaklaşım genellikle başarısız olur.

Kuşkusuz, erken işe alınanların kurucu ortaklarla önemli zaman geçirme ayrıcalığı vardır. Takıma erken katılan kişiler şirketin misyonunu benimserler. Ayrıca, takımın çok küçük olması nedeniyle herkesin ne yaptığına dair bir anlayışa sahiptirler. Tüm çalışanların şirkete eşit yatırım yapmasını sağlamak için scaleuplar, genellikle tüm departmanlarda, iş hedeflerinde ve kültürel değerlerde yeni işe alımlar sağlar.

BTM E-bülten

BTM tarafından önemli duyuru, haber ve güncellemelerden haberdar olmak için e-bültenimize kayıt olabilirsiniz.

BTM YouTube
BTM Instagram
BTM Threads
BTM LinkedIn

Hesabınız yok mu? Hemen ücretsiz kayıt olun.

Web sitemizi kullanarak Kullanım ve Gizlilik Koşulları'nı ve Aydınlatma Metni'ni okuyup, anladığınızı kabul etmiş sayılırsınız.