Rekabet Stratejisi Teknikleri – Örneklerle Anlatım
Rekabet Stratejisi Teknikleri – Örneklerle Anlatım
Rekabet stratejisi; ticaret firmalarının, kendi rakipleri arasında avantaj elde edebilmek için uzun vadeli planlar yapması olarak tanımlanmaktadır. Firmalar, bu uzun vadeli plan ve stratejiler ile sektörel anlamda büyümeyi amaçlamaktadır. Rekabet avantajı, şirketlerin daha fazla kâr elde etmesine ve kalıcı olarak itibar kazanmasına olanak tanımaktadır.
Ticaret dünyasının doğası gereği tüm firmalar, rekabet süreçlerine ve diğer firmalarla olan çekişmeli savaşa; önem vermek zorunda kalmaktadır. Söz konusu firmanın kalıcı olarak büyüme elde etmesi, rakip firmalar arasında öne çıkması ile mümkün hale gelmektedir. Bu bağlamda, rekabet adına alınan tüm önlemlerin ve planlanan tüm adımların; bilimsel yöntemlerle oluşturulması önem arz etmektedir.
Günümüzde, tüketim mamullerinin her geçen gün artması ve herhangi bir ürünün çok fazla marka çeşidi olması, rekabetçi stratejilere duyulan ihtiyacın artmasına neden olmaktadır. Ticari rekabet sayesinde, tüm kurum ve kuruluşlar; iyileştirme çalışmalarına başlamakta ve müşterilerine en iyi hizmeti sunabilmek adına yarış haline girmektedir.
Rekabet Stratejisi Nedir?
Ticari faaliyetlerin tümü, rekabet ve çekişme çerçevesine yürütülmektedir. E – ticaret uygulamaları da dâhil olmak üzere bütün ticari eylemler, rakip firmalardan bir adım önde olabilmek adına çeşitli stratejiler çerçevesinde yürütülmektedir. Bu bağlamda, bir firmanın kendi sektöründeki firmalar arasında öne çıkması; etkili ve işlevsel bir rekabet stratejisi ile mümkün hale gelmektedir.
Etkili bir rekabet planı geliştirebilmek için örgütün tüm eylemlerine hâkim olmak gerekmektedir. Söz konusu kurumun; güçlü ve zayıf yönleri, pazarlama stratejileri, rakip firmaları, e – ticaret eylemleri ve personel ekibi rekabet stratejilerinin gelişme sürecinde etkili olmaktadır. Tüm bu faktörlere hâkim olmak ve bu faktörleri kontrol altına almak, profesyonel bir rekabet stratejisinin altın kuralı olarak gösterilmektedir.
Ticaret dünyasının acımasız rekabet süreçlerinde, yer almak ve öne çıkmak isteyen firmaların; kendi örgütlerinin yanı sıra, ait oldukları sektöre de hâkim olmaları gerekmektedir. Söz konusu sektörü ne uğruna çalıştığı, kimlere hitap ettiği ve nasıl politikalar izlediği; etkili bir rekabet stratejisi oluşmanın temel faktörleri olarak sıralanmaktadır. Sektör ve örgüt hakkındaki hâkimiyet, doğru adımlar ivedilikle atılmasına olanak tanımaktadır.
20.yy ile birlikte gelen endüstriyel atılım, pazarlama ve rekabet stratejisi gibi ticari eylemlerin; nitelik kazanmasına ve sistematize edilmesine olanak tanımaktadır. 1970’li yılların sonunda, Harvard Üniversitesi menşeili Micheal Porter; rakip analizi ve rekabet stratejisi gibi alanlarda kuramsal çalışmalar gerçekleştirmiştir. Günümüzün tüm rekabet stratejileri, Micheal Porter’ın dâhiyane fikirlerini kaynak almaktadır.
Porter’ın Rekabet Stratejileri Nelerdir?
Porter, rekabet stratejisi kavramını; dört ana başlıkta incelemektedir. Bu başlıklar; maliyet liderliği, farklılaşma liderliği, maliyet odaklılık ve farklılaşma odaklılık olarak sıralanmaktadır. Söz konusu başlıkların tümü, birbirleriyle bütünleşik olup; rekabet süreçlerinin daha net anlaşılmasına yardımcı olmaktadır. Porter’ın rekabet stratejileri şu şekilde açıklanmaktadır:
Maliyet Liderliği
Maliyet liderliği stratejisi, sektördeki en düşük maliyetli firma olma hedefini ifade etmektedir. Müşteri kitlesinin, ihtiyaç duyduğu tüm gereksinimleri karşılarken; maliyet oranlarının en düşük seviyede tutulması gerekmektedir. Bu rekabet stratejisi, büyük ölçekli firmaların işine yararken; küçük ölçekli şirketlerin zarar etmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle, teknoloji veya elektronik gibi büyük sektörler; maliyet liderliği stratejisini daha sık kullanmaktadır.
Farklılaşma Liderliği
Bu rekabet stratejisi, ticari eylemlerde bulunan bir işletmenin; ürettiği materyalleri benzersiz özelliklerle donatması anlamına gelmektedir. Elde edilen bu farklılaşma liderliği ile müşteri ilgisinin kazanılması mümkün hale gelmektedir. Etkili reklamcılık ve uygun pazarlama stratejileri, farklılaşma liderliğinin nitelik kazanmasına yardımcı olmaktadır. Üstün marka ismi ve son kalite ürün veya hizmetler, farklılaşma liderliğinin temel hedefleri olarak gösterilmektedir.
Maliyet Odaklılık
Küçük işletmeler için son derece etkili olan bu strateji, söz konusu firmanın belirli bir pazara odaklanması anlamına gelmektedir. Maliyet odaklı çalışan bir işletme, elindeki müşterileri memnun etmeye ve ürünlerini minimum fiyatlarla pazarlamaya çalışmaktadır. Bu türden bir rekabet stratejisi, işletmelerin kalıcı müşteri elde etmesine ve kademeli olarak büyüyebilmesine olanak tanımaktadır.
Farklılaşma Odaklılık
Bu rekabet stratejisi, küçük işletmelerin kendi segmentlerindeki firmalardan farklılaşması anlamına gelmektedir. Belirli bir müşteri kitlesine hitap eden ve kendi sektöründe öne çıkmayı hedefleyen küçük ebatlı firmalar, farklılaşma odaklılık sayesinde rakip elemesi yapabilmektedir. Genellikle küçük pazarlarda kullanılan bu strateji, söz konusu kurumların tanınmasına ve büyümesine yardımcı olmaktadır.
Rekabet Stratejisi Örnekleri
Nvidia
Nvidia, ihtiyaca dayalı rekabet stratejileri ile ilerleme kat eden firmalar arasında yer almaktadır. Stok değerini son dört yılda %1.100 oranında büyüten Nvidia; güncel konumunda rakip firması olan AMD şirketinin açık ara önünde bulunmaktadır. Bu atılımın nedeni, maliyet liderliği olarak gösterilmektedir. Yapay zekâ ve insansız araç endüstrisinde, aktif olarak faaliyet gösteren Nvidia; uygun fiyatlı ürünler satması nedeniyle rağbet görmektedir.
Apple
Apple, yüksek fiyat aralıklarına sahip olmasına rağmen; her geçen gün daha fazla tercih edilmektedir. Apple’ın bu başarısı, Porter’ın farklılaşma liderliği stratejisinin bir sonucu olarak nitelendirilmektedir. Yenilikçi ve yaratıcı ürünler, Apple’ın rekabetçi stratejisi arasında yer almaktadır. İlgili çekici ürünlere olan yüksek rağbet, Apple gibi dünya lideri markaların; yüksek fiyatlandırma politikalarına sahip olmasına rağmen büyüyebilmesine olanak tanımaktadır.
Sosyal medya pazarına, en geç katılan markalardan biri olan Pinterest; çeşitlilik ve erişim desteği politikaları sayesinde, hızlı bir şekilde büyümektedir. Kuruluşunun yedinci yılında, dünyanın 10. büyük girişim şirketi olmayı başaran Pinterest; farklılaşma odaklılık stratejisinin en güzel örnekleri arasında yer almaktadır. Günümüzde, 200 milyon aktif kullanıcısı olan Pinterest; dünya genelinde hızla büyümekte ve rekabetçi stratejileri sayesinde diğer sosyal ağlar arasında öne çıkmaktadır.
